Krótki zarys historii parafii w Kuźni Raciborskiej

 

 

Pierwszy kościółek w Kuźni Raciborskiej powstał już w 1646 r., a więc 5 lat po uruchomieniu tu pierwszej kuźnicy żelaza, zwanej Segenberger Hammer. Nad drzwiami kościoła widniał napis „Bartholomaus Rumpel 1646”. Wieś Kuźnia Raciborska należała wówczas do parafii Markowice.

Naprzeciwko kościoła parafialnego w Markowicach wybudowano karczmę, którą odwiedzali przede wszystkim mężczyźni powracający po Mszy Świętej do Kuźni Raciborskiej. Wracali późnym wieczorem, a często dopiero następnego dnia. Żaliły się księciu kobiety, żaliło się i kierownictwo huty, gdyż w poniedziałki mężczyźni nie zgłaszali się do pracy. Był to jeden z powodów powstania w Kuźni Raciborskiej własnej kaplicy, zbudowanej przy wydatnej pomocy właściciela zamku w Raciborzu. Kaplica ta obsługiwana była przez kapelana kościoła parafialnego w Markowicach. Mieszkańcy wsi Siedliska, Budziska oraz Turze należeli wówczas do kościoła parafialnego w Sławikowie, natomiast mieszkańcy wsi Ruda – do kościoła parafialnego w Miejscu Odrzańskim (do 1857 r., a potem również do Sławikowa).

W 1771 r. przystąpiono do generalnego remontu kościółka w Kuźni Raciborskiej. Wówczas to Śląsk należał do protestanckich Prus (od 1741 r.) i nie darzył sympatią katolików. W 1783 r. kaplica została rozbudowana i otrzymała wygląd kościoła. Przebudową zajmował się ksiądz Szymon Kalemba. Msze święte odprawiane były jednak nadal przez kapelanów z parafii w Markowicach.

W 1830 r. wybudowano naprzeciwko kościoła w Kuźni Raciborskiej budynek administracyjny kościoła (Pfarrhaus). W latach 1865 i 1881 kościół odnawiano, zaś w 1891 r. podniesiono go do rangi kościoła parafialnego. Z dniem 23.06.1896 r. Kuźnia Raciborska ma już swojego stałego kapelana, którym został ksiądz Ryszard Hampel dotychczasowy kapelan przy kościele parafialnym w Markowicach.

Ksiądz Hampel rozpoczął w 1900 r. budowę nowego kościoła w Kuźni Raciborskiej z materiałów ogniotrwałych. Powstał on na tej samej parceli, nieco na południe od kościoła drewnianego. Na krótko przed poswięceniem kościoła ks. Hampel umarł, nie odprawiając w wybudownym przez siebie kościele ani jednej Mszy Św. Następcą został ksiądz A. Smykalla. Poświęcenie kościoła w Kuźni Raciborskiej nastąpiło w 1904 r. Patronem budowy nowego kościoła w Kuźni Raciborskiej był książę raciborski.

W 1907 r. rozebrano stary drewniany kościół. Przy rozbiorze znaleziono w jego wieży trzy mocno zniszczone dokumenty (dwa w języku niemieckim, a jeden w języku polskim). Treść dokumentu pisanym w języku polskim brzmiała: „Ta kaplica jest przybudowana ku temu kościółku roku 1783 przez wielebnego księdza Simona Kalemby. Na ten czas Raciborskiego Państwa był szlachcic Mathias de Wilczek, który na niego drzewo darował, pożyczał i rozkazał, a ksiądz pieniędzy dawał dla robotników, a ze swojej kabsy też pieniędzy dawał. Majstrem był Simon Kurzeja z Kuźni Raciborskiej i Christoforus Potyka też z Kuźni”.

Drugi dokument pisany w języku niemieckim miał po przetłumaczeniu następującą treść: „W tym roku była duża wojna w Polsce pod królem Poniatowskim. Na Śląsku i innych regionach panował głód, gdzie pszenicę sprzedawano za 3, żyto też za 3, jęczmień za 2, owies również za 2, a groch za 3 guldeny. Rządził wówczas Fryderyk, król pruski a pod względem kościelnym rządził na Śląsku Moritz von Strachwitz, apostolski Vicar podczas nieobecności biskupa Philippa von Schaffgotsch”.

Dano – Hammer, dnia 12 lipca 1771 r.

Theodor Geizler Translator.

 

Trzeci dokument – pisany w języku niemieckim – był mocno zniszczony.

W latach trzydziestych w kościele parafialnym w Kuźni Raciborskiej śpiewano w języku polskim, także chorągwie i proporczyki oraz sztandary zawierały polskie napisy. Za czasów Gallascha – nowego leśniczego w Kuźni Raciborskiej i założyciela na tych terenach partii hitlerowskiej NSDAP – sytuacja radykalnie się zmieniła, dzięki czemu awansował on szybko na nadleśniczego księcia raciborskiego. Teraz śpiewano już tylko po niemiecku, a sztandary, proporczyki itp. z napisami polskimi ukryto w zakrystii.

Długoletnim, wielce zasłużonym dla parafii był ksiądz Józef Hanusek. Był on nie tylko gorącym orędownikiem wiary katolickiej, ale jego sercu były bliskie także sprawy socjalne i życie społeczne mieszkańców Kuźni Raciborskiej.

 

Należy jeszcze dodać, że na terenie parafii istniał także kościół ewangelicki, który został poświęcony w dniu 8.12.1932 r. W Kuźni Raciborskiej mieszkało wówczas około 100 ewangelików. Na czole ołtarza widniał napis w języku niemieckim: „Słowo Pańskie zostanie na wieki”. W uroczystościach poświęcenia tego kościoła brało udział 40 pastorów z całej okolicy, na czele z biskupem P. Zenkerem z Wrocławia. Co 14 dni przyjeżdżał tu pastor Helzenbecher ze Sławęcic, aby odprawić nabożeństwo. Kościół ten rozebrano po wojnie, gdyż prawie wszyscy ewangelicy opuścili Kuźnię Raciborską.

 

W lesie między Solarnią, Kuźnią Raciborską a Rudami istnieje jeszcze jeden kościółek drewniany zbudowany przez księcia raciborskiego do odprawiania Mszy Św. w czasie leśnych połowów. W ostatnich latach odprawiane są tu Msze Św. w dniu święta Marii Magdaleny, której także ten kościół został poświęcony.

​

Źródło : Strona Parafii pw. św. Marii Magdaleny w Kuźni Raciborskiej » Historia (parafiakuznia.pl)